"Kij w mrowisko" Opowieść o sobie i szereg felietonów popularnej warszawskiej aktorki teatralnej i filmowej, niezapomnianej Baśki Wolodyjowskiej z ekranizacji sienkiewiczowskiej trzeciej czesci "Trylogii". Książka zwiera 255 ilustracji oraz spis ról teatralnych, filmowych oraz telewizyjnych aktorki.

BIOGRAFIA AKTORKI

Aktorka teatralna i filmowa, urodzona w 1944 roku w Filipowicach.

Absolwentka warszawskiej PWST (1966). Zaraz po uzyskaniu dyplomu zaangazowala sie do Teatru Dramatycznego w Warszawie, w którym wystepowala do 1982 roku. Przez nastepne 10 lat byla aktorka Teatru Polskiego w Warszawie, a od 1992 nalezy do zespolu Teatru Ateneum.

Debiutowala w wieku 18 lat w filmie Jana Rybkowskiego SPOTKANIE W BAJCE (1962). Podczas studiów zagrala jeszcze w filmach: ROZWODÓW NIE BEDZIE Jerzego Stawinskiego (1966), PIECZONE GOLABKI Tadeusza Chmielewskiego (1966), MOCNE UDERZENIE Jerzego Passendorfera (1966). W SUBLOKATORZE Krzysztofa Zanussiego (1966) wcielila sie, w specjalnie dla niej napisana, role Malgosi. Poczatkowo chetnie obsadzana w rolach komediowych, grywala przede wszystkim beztroskie, wspólczesne dziewczyny, zalotne i smiale, bez kompleksów. Dopiero Basia Wolodyjowska, w filmie PAN WOLODYJOWSKI Jerzego Hoffmana (1968), dala jej pole do popisu. Magdalena Zawadzka zagrala bez watpienia najlepsza Sienkiewiczowska bohaterke. Postac Basi zmieniala sie w miare rozwoju akcji, od beztroskiej w swej mlodzienczej radosci i czupurnosci, do dojrzalej, tragicznie doswiadczonej przez los kobiety. Do dzisiaj Basia jest utozsamiana z Magdalena Zawadzka. Dzieki tej roli stala sie najpopularniejsza polska aktorka roku 1970, zdobyla "Zlota Maske" i tytul "Gwiazdy Filmowego Sezonu".

Prace na planie filmowym godzila z wystepami w Teatrze Dramatycznym, miala swój udzial w sukcesach tej sceny, w najlepszym jej okresie, w latach siedemdziesiatych. Do najlepszych jej ról naleza na pewno: Zofia Pawlowna w MADREMU BIADA Aleksandra Gribojedowa (1967), Jadwiga w KRONIKACH KRÓLEWSKICH Stanislawa Wyspianskiego (1968), Rosaura w ZYCIU SNEM Pedro Calderona (1969). Najciekawsza byla jednak rola tytulowa w IWONIE, KSIEZNICZCE BURGUNDA Witolda Gombrowicza (1975). "Magdalena Zawadzka ofiarnie przeistoczyla sie w niewydarzona Iwone, ale zrobila to subtelnie, z utajonym cieplem, dyskretnym wdziekiem i obronila te biedna istote, czyniac ja osoba gleboko po ludzku czujaca, prawdziwa." (Zofia Jasinska, "Bilans zysków i strat", "Tygodnik Powszechny" nr.12, 23 marca 1975)

Doskonale czuje sie w repertuarze klasycznym, w historycznym kostiumie. Zagrala bardzo wiele ról szekspirowskich. W Teatrze TV m.in.: Kasie w POSKROMIENIU ZLOSNICY (1971) w rezyserii Zygmunta Hübnera, Ofelie w HAMLECIE (1974) w rezyserii Gustawa Holoubka, Helene we WSZYSTKO DOBRE CO SIE DOBRZE KONCZY (1974) w rezyserii Edwarda Dziewonskiego.

Dla Magdaleny Zawadzkiej najwazniejsza i najtrudniejsza rola byla jednak rola Lady Makbet (rezyseria Andrzej Wajda - 1969). Artystka tak wspomina swoja prace: "Lady Makbet byla na moich antypodach. Za pomoca wyobrazni musialam dokonac swoistej ekwilibrystyki. Zwlaszcza w scenie obledu, zeby zagrac te scene musialam sobie wyobrazic dramatyczna zmiane, która nastapila w psychice Lady Makbet. To byl dla mnie wielki próg aktorski. Dzieki ogromnej pracy odkrylam w sobie cos, co procentowalo we wszystkich rolach, które pózniej zagralam." ("Mistrz i Magdalena", rozmowa z Magdalena Zawadzka, "Przeglad Tygodniowy" nr 48, 2 grudnia 1998)

Jedna z ostatnich ról zagranych w Teatrze Dramatycznym byla Muszka w SKIZIE Gabrieli Zapolskiej (1981). Zawadzka znakomicie zagrala postac mlodej naiwnej i niedoswiadczonej mezatki, która przy boku meza, lecz nie za jego sprawa, odkrywa prawdziwa milosc. Z naiwnej prowincjonalnej gesi przeistaczala sie w oszalala, pelna namietnosci kobiete. Umiejetnosc pokazania tej metamorfozy uczynila z roli kreacje, która zgodnie nazwano "brawurowa". "Bardzo piekne przedstawienie. Obie pary : mlodsza (Fronczewski i Zawadzka) i starsza (Holoubek i Krafftówna) wspaniale skontrastowane, zróznicowane. Mala galeria typów damsko-meskich. Zadnych uproszczen, zwulgarnien, wszystko zgodne z litera i duchem Zapolskiej. Kazdy ma tu swój format, nawet Muszka, mloda mezateczka dotad nie rozbudzona. Magda Zawadzka wyposaza ja w naiwny wdziek i - przeciez - wielka zywiolowosc. Swietna rola, brawurowa." (Teresa Krzemien, "Skizowy kwartet", "Kultura" nr 22, 31 maja 1981)

Wraz z likwidacja Teatru Dramatycznego przez wladze stanu wojennego, skonczyl sie takze najciekawszy i najintensywniejszy okres w zyciu aktorki. W Teatrze Polskim, do którego przeniosla sie wraz z mezem Gustawem Holoubkiem, zagrala kilka ciekawych ról. W LEKKOMYSLNEJ SIOSTRZE Wlodzimierza Perzynskiego (1987) stworzyla na przyklad znakomity duet z Anna Seniuk. Obie "odmalowaly" niezrównane portrety kobiet-plotkarek zamknietych w ciasnych ramach konwenansu. "Magdalena Zawadzka nakreslila role charakterystyczna. Jej Ada, przyciszona, skromniutka, dyskretnie wscibska, zostawila margines dla wyobrazni." (Wojciech Natanson, "O lekkomyslnej siostrze", "Zycie Literackie" nr 18, 3 maja 1987)

Aktorstwo Zawadzkiej dojrzewa wraz z nia sama. W jej dorobku artystycznym pojawiaja sie role kobiet kokieteryjnych, pelnych tajemniczosci jak postac Damy w LETNIM DNIU Slawomira. Mrozka (1984), pelnych wdzieku i filuternosci jak Mirandolina w sztuce Carlo Goldoniego pod tym samym tytulem (1992), czy najciekawsze, charakterystyczne jak kuma Ubowa w KRÓLU UBU Alfreda Jarry (1991), gdzie Zawadzka zostaje obsadzona jak gdyby wbrew swoim uwarunkowaniom, zarówno zewnetrznym, jak i psychicznym. "Magda Zawadzka bylaby ostatnia aktorka, w której widzialbym na Ubowa. Chlopczykowaty Hajduczek zmienil sie bowiem nie tylko w piekna, dojrzala kobiete, ale i rasowa charakterystyczna aktorzyce, która zrecznie potrafi lawirowac miedzy drwina wscibskiej starej Ady w 'Lekkomyslnej siostrze' Perzynskiego , a obrona charakteru Ksantypy w sztuce Morstina (...). Dejmkowi do jego [staropolskiej] komedii bardziej pasuje mala urocza [lisiczka] , która z sila Lady Makbet potrafi pchnac swego poteznego chlopa na droge zbrodni. Trudno nie ulec wdziekowi i komicznej werwie Zawadzkiej." (Jerzy Jasinski, "W jarmarcznej budzie", "Slowo" nr 21, 9 czerwca 1991)

W Ateneum, gdzie gra od 1992 roku, nie otrzymala dotychczas roli na miare swojego talentu. Najciekawsza zdaje sie byc przerazliwie pragnaca milosci, samotna Adelajda - bohaterka sztuki Karoline Leach MR LOVE (1999). "Ciesze sie, ze moge zagrac kogos, kogo nie gralam od lat - powiedziala aktorka. - Moja bohaterka jest osoba, która w ciagu dwóch godzin zmienia sie diametralnie. To fascynujace !" (Katarzyna Wereszczynska, "Kryminalne intrygi i historie milosne", "Zycie Warszawy" nr 24, 29 stycznia 1999)

Film, jakby tez troche o Magdalenie Zawadzkiej zapomnial. W 1996 roku pojawila sie w jednym z odcinków mini-serialu Krzysztofa Zanussiego OPOWIESCI WEEKENDOWE w roli specjalnie dla niej napisanej. W BABSKIM INTERESIE zagrala pracownice SB, która po przemianach ustrojowych zostala biznes woman, ale rozpoznana przez przesladowane dawniej kobiety ponosi swoista kare za swoje zbrodnie."Urok Magdaleny Zawadzkiej - mówil rezyser - polega na tym, ze z dystansem traktuje sama siebie. Co rzadko zdarza sie u aktorek, ma ogromna latwosc poswiecania artystycznego ego, jesli tylko pozwoli to trafniej opisac swiat. Uzycza wtedy siebie dla opowiesci. Moze nawet denerwowac ludzi: przeciez demaskuje ich z wielka przenikliwoscia." (Jacek Cieslak, "Sienkiewicz bilby brawo", "Rzeczpospolita" nr 82, 5 kwietnia 1996)

W 1999 roku ukazala sie ksiazka autorstwa Magdaleny Zawadzkiej pod tytulem "Kij w mrowisko". Sklada sie z dwóch czesci: autobiograficznej i felietonowej, w której zebrane zostaly artykuly, jakie od dluzszego czasu aktorka pisuje do magazynu "Kobieta i Styl". Pisanie, jak sama mówi w jednym z wywiadów, jest wytchnieniem od pracy aktorskiej. "Na scenie gram postac stworzona przez autora i mówie cudzym tekstem. A tutaj jestem naprawde soba i mówie wlasnym glosem." ("Dystans do siebie", "Kobieta i Styl" nr 2/ 2001)

Wazniejsze nagrody: 1967 - Srebrna Maska 1970 - Zlota Maska 1971 - Srebrna Maska